راه‌های انتقال

HIV از سه طریق اصلی انتقال می‌یابد:

• تماس جنسی
• قرار گرفتن در معرض خون و یا بافت آلوده
• از مادر به فرزند در دوران بارداری، زایمان، یا تغذیه با شیر مادر (که با نام انتقال عمودی شناخته می‌شود)^[43]

هیچ گونه خطر انتقال از طریق ویروس مدفوع، ترشحات بینی، بزاق، خلط، عرق، اشک، ادرار، یا استفراغ وجود ندارد مگر اینکه با خون آلوده شده باشند.^[38]

تماس جنسی

شایع‌ترین حالت انتقال HIV از طریق تماس جنسی با فرد آلوده‌است.^[43] اکثر موارد انتقال HIV در سراسر دنیا از طریق تماس با جنس مخالف رخ می‌دهد. با این حال، شکل انتقال در هر کشور متفاوت است.^[43] در ایالات متحده، از سال 2009، بیشتر انتقال‌های جنسی در مردان همجنسگرا رخ داده است^[43]، که 64? از تمام موارد مشاهده شده رو شامل می‌شود.^[44]

در مورد تماس محافظت نشده با جنس مخالف، تخمین خطر انتقال HIV در هر عمل جنسی در کشورهای کم درآمد چهار تا ده برابر بیشتر نسبت به کشورهای با درآمد بالا است.^[45] در کشورهای با درآمد کم، خطر ابتلا از زن به مرد انتقال به 0?38? در هر بار نزدیکی و از مرد به زن 0?30? در هر بار نزدیکی تخمین زده شده‌است. این تخمین برای کشورهای با درآمد بالا، 0?04? در هر بار نزدیکی برای انتقال از زن به مرد و 0?08? در هر بار نزدیکی از مرد به زن می‌باشد.^[45] خطر انتقال از مقاربت مقعد بیشتر است، و 1?4 تا 1?7 درصد در هر بار نزدیکی با جنس مخالف یا همجنسگرا تخمین زده شده‌است.^[45] اگرچه خطر ابتلا از طریق آمیزش جنسی دهانی نسبتاً کم است، اما این احتمال وجود دارد.^[46] خطر انتقال از طریق رابطه دهانی «نزدیک به صفر» توصیف شده است^[47]، اگر چه چند موردی گزارش شده‌است.^[48] خطر ابتلا از طریق سکس دهانی صفر تا 0?04 درصد تخمین زده شده‌است.^[49] در محیط‌هایی عمومی مانند روسپی‌ها، خطر انتقال از زن به مرد 2?4? در هر بار نزدیکی و از مرد به زن 0?08 درصد در هر بار نزدیکی تخمین زده شده‌است.^[45]

خطر انتقال در حضور بیماری‌های آمیزشی^[50] و زخم تناسلی^[45] افزایش می‌یابد. به نظر می‌رسد زخم تناسلی خطر ابتلا را تا حدود پنج برابر افزایش می‌دهد.^[45] بیماری‌های مقاربتی دیگر مانند سوزاک، کلامیدیا، تریکومونا، و واژینوز باکتریال، به نسبت کمتری خطر انتقال را افزایش می‌دهند.^[49]

بار ویروسی از فرد آلوده نیز عامل مهمی است که در انتقال از طریق تماس جنسی (و همچنین از طریق مادر به فرزند) نقش دارد.^[51] در طول 2?5 ماه اول از عفونت، میزان سرایت به دلیل بار زیاد ویروسی، 12 برابر بیشتر است.^[49] در مراحل آخر عفونت فرد، میزان انتقال در حدود هشت برابر بیشتر است.^[45]

رابطه جنسی خشن می‌تواند یکی از عوامل موثر در افزایش خطر انتقال باشد.^[52] همچنین گفته می‌شود تجاوز جنسی خطر انتقال HIV را افزایش می‌دهد چرا که در این حالت به ندرت از کاندوم استفاده می‌شود، آسیب فیزیکی واژن و یا مقعد محتمل است، و ممکن است خطر بیشتری برای انتقال همزمان عفونت‌های جنسی وجود داشته باشد.^[53]

خون

پوستر CDC از سال 1989 که بر خطر انتقال ایدز در استفاده از مواد مخدر تاکید دارد

دومین عامل شایع انتقال HIV، از طریق خون و فرآورده‌های خونی است.^[43] از راه‌هایی که ممکن است این بیماری توسط خون منتقل گردد می‌توان آمپول مشترک در مواد مخدر تزریقی، زخم در اثر فرو رفتن آمپول، انتقال خون آلوده و یا فرآورده‌های خونی، و یا تزریق‌هایی که با استفاده از تجهیزات پزشکی استریل نشده انجام می‌شود را نام برد. خطر آمپول مشترک در حین تزریق مواد مخدر بین 0?63 و 2?4 درصد و به طور متوسط 0?8? در هر عمل می‌باشد.^[54] خطر انتقال از فرو رفتن آمپول یک فرد آلوده 0?3? در هر عمل (حدود 1 در 333) و خطر آلودگی غشاء مخاطی به خون آلوده 0?09? در هر عمل (حدود 1 در 1000) تخمین زده می‌شود.^[38] در ایالات متحده، مصرف کنندگان مواد مخدر تزریقی 12? از مبتلایان به HIV در سال 2009 را تشکیل می‌دادند^[44] و در برخی مناطق بیش از 80? از افرادی که تزریق مواد انجام می‌دهد دارای HIV هستند.^[43]

در 93? موارد استفاده از خون آلوده در انتقال خون، انتقال عفونت خواهد بود.^[54] در کشورهای توسعه یافته خطر ابتلا به HIV از طریق انتقال خون بسیار پایین است (کمتر از یک در پانصدهزار) و در آنها آزمایش HIV بر روی خون اهدا کننده انجام می‌شود.^[43] در انگلیس، خطر انتقال یک در پنج میلیون گزارش شده‌است.^[55] با این حال، در کشورهای با درآمد پایین، تنها نیمی از خون مورد استفاده برای انتقال ممکن است به طور مناسب آزمایش شود (در سال 2008).^[56] تخمین زده شده‌است که HIV در این مناطق تا 15? از طریق انتقال خون آلوده و فراورده‌های خونی سرایت می‌یابد، که نمایانگر 5? تا 10? از عفونت‌های سرتاسر دنیا است.^[43][57]

تزریق غیربهداشتی نقش مهمی در گسترش HIV در کشورهای جنوب صحرای آفریقا دارد. در سال 2007، بین 12 تا 17 درصد از عفونت‌های این منطقه به دلیل استفاده از سرنگ نسبت داده شد.^[58] سازمان بهداشت جهانی خطر انتقال از طریق تزریق در آفریقا را 1?2? تخمین زده‌است.^[58]

افرادی که خالکوبی، سوراخ‌کاری و زخم‌آرایی انجام می‌دهند از نظر تئوری در معرض خطر سرایت هستن، اما تاکنون هیچ مورد مستندی مشاهده نشده‌است.^[59] پشه‌ها و سایر حشرات دیگر نیز قادر به انتقال HIV نیستند.^[60]

مادر به فرزند

انتقال HIV از مادر به فرزند می‌تواند در دوران بارداری، در هنگام زایمان یا از طریق شیر مادر منتقل شود.^[61][62] این عامل سومین عامل شایع انتقال HIV در دنیا می‌باشد.^[43] در صورت عدم درمان، خطر انتقال قبل یا در حین تولد حدود 20 درصد و در کسانی که از شیر نیز تغذیه می‌دهند 35 درصد است.^[61] در سال 2008، در حدود 90? از موارد HIV کودکان ناشی از انتقال عمودی محاسبه شد.^[61] با درمان مناسب خطر ابتلا به عفونت از مادر به فرزند می‌تواند به حدود 1? کاهش یابد.^[61] درمان از طریق پیشگیری شامل مصرف داروی ضد ویروسی توسط مادر در دوران بارداری و زایمان، عمل سزارین در زمان مناسب (و نه اضطراری)، عدم تغذیه شیر مادر، و تجویز داروهای ضد ویروسی به نوزاد می‌شود.^[63] با این حال بسیاری از این امکانات در کشورهای در حال توسعه در دسترس نیست.^[63] اگر در دوران دندان آوردن، مواد غذایی به خون آلوده شود، می‌تواند خطر انتقال را افزایش دهد.^[59]