عید نوروز همواره در آثار شاعران بزرگ ادب فارسی از جمله فردوسی، سنایی و خیام مطرح بوده است و همه آنان نوروز را نماد تحول، سازندگی، حرکت و پویایی دانسته و مورد توجه قرار داده اند.
محمدبقایی ماکان نویسنده و پژوهشگر ادبی، با بیان این مطلب گفت: «شاعر مانند هر انسانی با دیدن شکوفایی طبیعت دوست دارد این زیبایی و تحول را در وجود خویش بپروراند و در اثرش جلوه گر کند.»وی با اشاره به مفهوم عرفانی نوروز در ادبیات تصریح کرد: «جامی، شاعر پارسی گوی سده نهم هجری می گوید: هرجا که جلوه ای از زیبایی های طبیعت را می بینید، همه این زیبایی ها در واقع نشانی از وجود پروردگار و خالق این زیبایی ها است و هر کس این زیبایی ها را تحسین کند درواقع خالق آن را ستوده است.»
این پژوهشگر ادبی با اشاره به دعای «یا مقلب القلوب و الابصار» تأکید کرد: «از مفهوم این دعا آن جا که می گوید: «ما را دگرگون کن» این اندیشه استنباط می شود که هر ایرانی در آغاز سال به نوعی خود را با عالم هستی مرتبط می داند و از خداوند که در نهایت علت هر معلولی است چنین می خواهد که همراه با تحول و دگرگونی طبیعت، وجود او نیز متحول شود.»وی نوزایی طبیعت را زیباترین نشانه وجود پروردگار دانست و گفت: «از آنجا که خداوند در فصل بهار، زیبایی طبیعت را بر انسان آشکار می کند، در فرهنگ ایرانی، هریک از ما با گشودن سفره هفت سین ـ که هر یک از وسایل سفره هفت سین، نمادی از مواهب الهی محسوب می شوند ـ ستایش و سپاس خود را نسبت به خداوند ابراز می کنیم.»
این نویسنده، نوروز را با ارزش ترین سنت دیرپای ایرانی دانست و گفت: «نوروز در کشور ما پیش از هر چیز، یک سنت محسوب می شود و این سنت، از ناکجاپیدای تاریخ حرکت کرده و راه طولانی را پوئیده تا به امروز رسیده و همچنان نظر به آینده دارد؛ بنابراین این سنت موجب شده است تا اقوام ایرانی در طول تاریخ همواره با یکدیگر پیوند داشته باشند و وطن عزیز خود را حفظ کنند.»وی در پایان با اشاره به فرارسیدن عید نوروز تأکید کرد: «نوروز در فرهنگ ایرانی به عنوان عاملی برای مقابله با هجوم فرهنگ های بیگانه مطرح بوده است؛ چراکه همیشه کسانی که دشمن فرهنگ و هویت ایرانی بودند میل داشتند که این سنت دیرینه را از میان بردارند.»